Ukrayna’nın Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, ABD ile birlikte Rusya ile olan çatışmayı sona erdirmek amacıyla oluşturulan 20 maddelik barış planının detaylarını ilk kez kamuoyuna duyurdu.
Zelenskiy, üzerinde çalışılan bu 20 maddeyi şu şekilde açıkladı:
1- Ukrayna’nın egemenliği yeniden teyit edilecek.
2- Rusya ile Ukrayna arasında bir saldırmazlık anlaşması yapılacak ve durumu izlemek için bir mekanizma kurulacak.
3- Ukrayna, güçlü güvenlik garantileri elde edecek.
4- Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin sayısı, barış döneminde 800 bin personelle sınırlandırılacak.
5- ABD ve NATO ile Avrupa ülkeleri, NATO’nun 5’inci maddesine benzer karşılıklı savunma hükümleri içeren güvenlik garantileri sağlayacak.
6- Rusya’nın, Avrupa ve Ukrayna’ya yönelik saldırmazlık politikasını resmileştireceği belirtiliyor.
7- Ukrayna, belirli bir tarihte Avrupa Birliği (AB) üyesi olacak ve kısa vadede Avrupa pazarına ayrıcalıklı erişim sağlanacak.
8- Ukrayna’ya yönelik güçlü bir küresel kalkınma paketi sunulacak.
9- Ukrayna’nın yeniden inşası için 800 milyar dolar fon ayrılması planlanıyor.
10- Ukrayna, ABD ile serbest ticaret anlaşması sürecini hızlandıracak.
11- Ukrayna, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması’na uygun olarak nükleer silaha sahip olmayan bir devlet olarak kalacağını taahhüt edecek.
12- ABD, Zaporijya Nükleer Santrali’nin ortak yönetimi ve kar paylarının eşit dağıtılması konusunu gündeme getiriyor. Ancak Ukrayna, Rusya’nın katılımını reddediyor ve henüz bir uzlaşı sağlanmış değil.
13- Ukrayna ile Rusya, eğitim sisteminde ve toplum genelinde farklı kültürlere anlayış ve hoşgörüyü teşvik eden, ırkçılığı ve ön yargıları ortadan kaldırmayı amaçlayan programlar geliştirecek. Ukrayna, dini hoşgörü ve azınlık dillerinin korunmasına dair AB kurallarını uygulayacak.
14- Anlaşmanın kabul edildiği tarihten itibaren Donetsk, Lugansk, Zaporijya ve Herson bölgelerinde, birliklerin konuşlandırıldığı hat boyunca bir ateşkes sağlanacak. Rusya, birliklerini Dnipropetrovsk, Mikolaiv, Sumi ve Harkiv bölgelerinden çekecek. Ukrayna, Rus ordusunun Donbas’tan çekilmesini talep ederken, ABD orada serbest bir ekonomik bölge oluşturulmasını önerecek.
15- Gelecekteki toprak düzenlemelerine ilişkin bir anlaşma sağlandıktan sonra, Rusya ve Ukrayna bu düzenlemeleri güç kullanarak değiştirmeme taahhüdünde bulunacak.
16- Rusya, Ukrayna’nın Dinyeper Nehri ve Karadeniz’i ticari faaliyetler için kullanmasına engel olmayacak ve Kinburn Yarımadası askerden arındırılacak.
17- Bir insani yardım komitesi kurulacak ve tüm kalan savaş esirleri ‘hepsi hepsi karşılığında’ ilkesiyle takas edilecek. Çocuklar dahil tüm sivil tutuklular ve rehineler geri gönderilecek. Çatışmadan etkilenen mağdurların acılarının giderilmesine yönelik düzenlemeler yapılacak.
18- Ukrayna, anlaşmanın imzalanmasının ardından en kısa sürede seçimlere gidecek.
19- Anlaşma hukuken bağlayıcı olacak. Uygulaması, Başkan Donald Trump tarafından yönetilecek bir Barış Konseyi tarafından denetlenecek. Ukrayna, Avrupa, NATO, Rusya ve ABD bu mekanizmada yer alacak. İhlal durumunda yaptırımlar uygulanacak.
20- Tüm tarafların bu anlaşma üzerinde uzlaşması halinde ateşkes derhal yürürlüğe girecek.
