Aysu DURSUN/ANTALYA, (Antalya Olay) – Sosyal medya haberciliği hızla yaygınlaşırken, kontrolsüz bilgi paylaşımı beraberinde etik ve hukuki sorunları getirmekte. Akdeniz Üniversitesi’nden (AÜ) Dr. Mustafa Akbayır, sosyal medya haberciliğindeki etik ihlallerin ciddi boyutlara ulaştığını vurguladı. Sosyal medya paylaşımlarının hukuki sonuçlarına dikkat çeken Avukat Ozan Gürgöz ise, “Hepimiz farkında olmadan suç işleyebiliriz” şeklinde bir uyarıda bulundu.
AÜ İletişim Fakültesi’nden Dr. Mustafa Akbayır, sosyal medya kullanımının yaygınlaşmasıyla birlikte herkesin birer ‘habercilik faaliyeti’ yürütür hale geldiğini, bu durumun ciddi sorunlara yol açabileceğini ifade etti. Dr. Akbayır, “Sosyal medyada yayılan içeriklerin büyük bir kısmı herhangi bir doğrulama sürecine tabi tutulmadan paylaşılmakta. Bu da ortaya atılan bilgilerin gerçekmiş gibi kabul edilip kamuoyu oluşturmasına neden olmakta. Sonuç olarak, yanlış bilgilerin hızla yayılması ve kamuoyunun yönlendirilmesi gibi sorunlar ortaya çıkıyor” dedi.
‘KİŞİSEL VERİLER İHLAL EDİLEBİLİYOR’
Sosyal medya haberciliğinde etik ilkelere uyulmaması durumunun tehlikeli sonuçlar doğurabileceğini belirten Dr. Akbayır, “Haberin odağı doğruluk ve gerçekliktir. Ancak sosyal medya haberciliğinde etkileşim kaygısı, para kazanma amacı ve dikkat çekme isteği bu ilkelerin önüne geçiyor. Şeffaf bir olay aktarılırken kişisel verilerin ihlal edilmesi, özellikle kazalarda görüntülerin sansürsüz paylaşılması gibi sorunları beraberinde getiriyor” şeklinde konuştu.
‘Alaylı’ olarak tanımlanan sosyal medya kullanıcılarının eğitim eksikliği nedeniyle etik sorunların arttığını belirten Dr. Akbayır, medya okuryazarlığı ve gazetecilik eğitiminin gerekliliğine dikkat çekti. Dr. Akbayır, “Tarafsızlık, karşıt görüşe mikrofon uzatmak ve kişisel verilerin korunması gibi temel ilkeler, eğitimsiz bireyler tarafından sıklıkla ihlal ediliyor. Sosyal medya, kamuoyunun bilgilendirilmesinde etkili bir araç olabilir; ancak yanlış kullanıldığında kamu zararı doğurabilir” ifadelerini kullandı. Ayrıca, sosyal medya içeriklerinin teyit edilmeden paylaşılmasının büyük bir risk taşıdığına vurgu yapan Dr. Akbayır, “Artık doğruluk kontrolü için birçok yapay zeka uygulaması mevcut. İçeriğin doğruluğunu basit araştırma yöntemleriyle teyit edebiliriz” dedi.
‘HAKLIYKEN HAKSIZ DURUMA DÜŞEBİLİRSİNİZ’
Sosyal medya paylaşımlarının hukuki sonuçlarına dair görüş bildiren Avukat Ozan Gürgöz, “Hepimiz farkında olmadan suç işleyebiliriz” diyerek uyarıda bulundu. Gürgöz, izinsiz bir kişiyi görüntülemenin veya özel mesajları ifşa etmenin, özel hayatın gizliliğini ihlal anlamına geldiğini belirtti. Bu tür eylemlerin Türk Ceza Kanunu’na göre suç teşkil ettiğini ve tazminat davasına konu olabileceğini vurguladı. Sosyal medyanın güçlü bir platform olduğunu ancak yanlış kullanımın haklıyken haksız duruma düşürebileceğini ifade etti.
‘DOĞRU MERCİYE BAŞVURUN, SOSYAL MEDYADA TEŞHİR ETMEYİN’
Herhangi bir hukuki sorunla karşılaşıldığında sosyal medyada paylaşım yapmanın yerine resmi kurumlara başvurulması gerektiğini belirten Avukat Gürgöz, “Bir haksızlık karşısında sosyal medya ifşa kültürünü tercih etmek, sizi mağdurken sanık durumuna sokabilir. İlgili kurumlara, örneğin belediyelere, CİMER’e veya savcılığa başvurarak hak aramak daha sağlıklı bir yol olacaktır. Aksi durumda iftira, özel hayatın ihlali gibi suçlamalarla karşılaşabilirsiniz” şeklinde konuştu. Ayrıca, çocukların sosyal medya kullanımına da dikkat çeken Gürgöz, “İfşa kültürü, ortaokul çocukları arasında bile yaygınlaşmış durumda. Bunun önüne geçmek için ailelerin çocuklarına sosyal medya eğitimi vermesi önemli” dedi. (Antalya Olay)
