Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (Antalya Olay) – Türkiye’de muz üretiminin merkezi olarak bilinen Antalya’da, son yıllarda Manavgat ilçesinde örtü altı muz üretiminde kayda değer bir artış yaşanıyor. Üreticilere sağlanan teşviklerle birlikte, Manavgat ve çevresindeki birçok sahil ilçesinde örtü altı muz hasadı da başlamış durumda.
2015 yılına kadar Mersin’in Anamur ve Bozyazı ilçeleri ile Antalya’nın Gazipaşa ve Alanya bölgelerinde açık alanda yapılan muz üretimi, sübvansiyonlu tarım kredisi, hibe ve desteklerle beraber örtü altı üretime yönelerek 4 katına kadar çıkmış durumda. Uzun yıllar boyunca açık alanda yetiştirilen muz, artık Antalya’nın Manavgat ilçesi başta olmak üzere, çevresindeki birçok sahil ilçede seralarda yıl boyunca hasat edilebilir hale geldi.
YILLIK ÜRETİM 900 BİN TON CİVARINDA
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Tarım ve Orman Bakanlığı’nın verilerine göre, 2010-2015 yılları arasında 210-270 bin ton arasında değişen muz üretimi, 2016 yılından itibaren hızla artış gösterdi. 2016’da 305 bin ton, 2017’de 369 bin ton, 2018’de 498 bin ton, 2019’da 548 bin ton, 2020’de 728 bin ton, 2021’de 883 bin ton, 2022’de ise 997 bin ton seviyelerine ulaştı. 2023’te 930 bin ton olarak gerçekleşen üretim, 2024 yılı için ise 875 bin tona gerilemesi bekleniyor.
MANAVGAT’TA 20 BİN DÖNÜMÜ AŞTI
Örtü altı muz üretiminde önemli bir merkez haline gelen Manavgat’ta, kurulan sera alanlarının toplamı 20 bin dönümü geçti. Örtü altı muz üretimini ilk başlatan isimlerden Mustafa Sami Atalay, 8 yıl önce 300-500 dönüm olan sera alanlarının bugün hızla artarak 25 bin dönüme yaklaştığını belirtti. Atalay, Antalya’daki Alara Çayı’nın doğusunda Gazipaşa ve Alanya’da açık alanda üretilebilen muzun, çayın batısında kalan bölgelerde ise seralarda üretimin mümkün olduğunu ifade etti. Şu anda hem açık alanda hem de birçok serada muz hasadının başladığını kaydeden Atalay, “Muz hasadı genellikle eylül, ekim, kasım aylarında ve ayrıca şubat, mart, nisan aylarında iki kez yapılır. Az sayıda da 12 ay boyunca hasat yapılabilen seralar mevcut.” dedi.
UYUŞTURUCU SORUNU ÇÖZÜLDÜ
Muz üretiminde dekar başına ortalama 8 ton ürün elde edildiğini belirten Atalay, geçmişte muz ithalatı yapılan gemilerle uyuşturucu ticaretinin yapıldığına dikkat çekti. Bu durumun Türkiye’deki muz üreticilerine ciddi zarar verdiğini ifade eden Atalay, “İthalattan dolayı üreticiler büyük zarar gördü. Ancak devletin aldığı önlemler sayesinde şu anda bu sorunla ilgili olumsuz bir durum yaşanmıyor.” dedi.
‘1 DOLARLIK FİYATIN YUKARIDA OLMASI LAZIM’
Muz fiyatlarının genellikle 1 dolar civarında seyrettiğini ifade eden Atalay, “1 dolar civarında olan fiyatlar üretici için kârlıydı. Ancak son yıllarda maliyetlerin artmasıyla gübre, mazot ve işçilik gibi giderler katlanarak yükseldi. Bugün muz fiyatı 40-45 lira seviyelerine ulaşmış durumda. Ancak bu fiyatların daha yukarıda olması gerekiyor ki üreticiler kazanç elde edebilsin.” şeklinde konuştu.
AŞIRI SU KULLANIMI VE SERA GAZI ELEŞTİRİLERİ
Bir dönüm muz serasında ortalama 180 ağaç bulunduğunu belirten Atalay, muz seralarının sera gazı etkisi oluşturmadığını, aksine oksijen ürettiklerini dile getirdi. Muz üretiminde aşırı su kullanıldığına yönelik eleştirileri de yanıtlayan Atalay, “Damla sulama sistemiyle günde bir saat, iki saat su veriyoruz. Bu su tamamen bitki tarafından kullanılıyor. Yani boşa akan bir su yok. Üretim yaparken su kullanmak zorundayız. Suyu kullanmadığınızda üretim yapamazsınız.” ifadelerini kullandı. (Antalya Olay)
