Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (Antalya Olay) – Antalya Eczacı Odası Başkanı Mustafa Çelebi, avro kurundaki güncellemeleri bekleyen sağlık sisteminin, kanser ve benzeri riskli hastalık ilaçlarına erişimde önemli zorluklar yaşandığına dikkat çekti. Çelebi, “Vatandaşlarımız, 10 gün önce rahatlıkla eriştikleri ilaçlara bugün ulaşamamaktadır. Bunun arkasında başka sebepler var. Dönemsel avro kurunun yılda bir kez belirginleşmesi ve bu beklentinin ekim ayında yoğunlaşması en önemli etkenlerden biri” şeklinde konuştu. Ayrıca, ecza depolarından ilaç alamadıklarını da vurguladı. İl Sağlık Müdürü Behzat Özkan ise ilaç bulunmadığını bildiren ecza depolarının durumunu takip etme talebinde bulundu.
2024 yılı Ekim ayından itibaren ilaç fiyatlandırmasında esas alınan 1 avronun Türk Lirası karşılığı 21,6721 TL olarak belirlendi. Bu yıl ekim ayında yapılması beklenen yeni kur düzenlemesi nedeniyle başta kanser hastaları olmak üzere birçok hasta, eczanelerden ilaçlarını temin edemediklerini aktardı. Vatandaşlar, eczanelerin ‘zam gelecek’ gerekçesiyle ilaçları vermediğini düşünürken, eczacılar ise aynı gerekçeyle ecza depoları ve üretici firmaları suçladı. Antalya’da kanser hastası bir kişi, yaklaşık 10 eczaneye gitmesine rağmen, iki haftadır bulamadığı ilacı konusunda şikayette bulundu. Eczaneler, ilaç talep ettiklerinde ‘stokta yok’ yanıtıyla karşılaştıklarını belirtti.
İLAÇ FİYATINDA AVRO KURU DEĞİŞECEK
Mustafa Çelebi, Antalya Olay ekibine, kanser ilacının ecza depolarından temin edilemediğini uygulamalı olarak gösterdi. Dört ecza deposuna sistem üzerinden ilaç talebinde bulunan Çelebi, ‘Ürün stokta yok’ ve ‘Şu an stokta bulunmamaktadır’ yanıtlarıyla karşılaştı. Türkiye’de sabit kur politikasıyla ilaç fiyatlarının belirlendiğini kaydeden Çelebi, “Her yıl bir defa avro kuru belirleniyor ve buna göre ilaç fiyatlandırması yapılıyor. Geçen yıl bu uygulama ekim ayında gerçekleştirilmişti. Bu yıl da ekim ayında yeni bir avro kuru düzenlemesi bekleniyor. En son güncel avro kuru 21,67 TL. Şu anda bu değer yüzde 50’den az kalmış durumda. Avro kuru güncellemesi beklentisi nedeniyle bugün ilaca erişimde zorluklar yaşanıyor. Ancak bu sorun, kesinlikle meslektaşlarımızdan kaynaklanmıyor. Bir eczacının elinde bulunan bir ilacı ‘Elimde yok’ diyerek satma şansı yoktur” dedi.
ÜRETİM DURUYOR, DEPOLAR ‘YOK’ DİYOR
Çelebi, yaşanan sorunun sebeplerini şöyle özetledi:
“İlaç firmaları, zam beklentisini öğrendikleri an üretim bantlarını durduruyor. Fiyatlar belirlendikten sonra bu bantlar tekrar açılıyor ki daha karlı satış yapabilsinler. Ayrıca, tedarik tarafında ecza depolarının ürünleri belli bir yere kaldırdığı ve ‘stokta yok’ dedikleri gözlemleniyor. Daha önce bulabildiğimiz ürünler, şimdi tek tük verilmeye başlanmış. Vatandaşlarımız, 10 gün önce kolayca eriştikleri ilaca bugün ulaşamamaktadır. Bunun arkasında başka nedenler var. Dönemsel avro kurunun yıl içinde yalnızca bir kez belirginleşmesi ve bu beklentinin ekim ayında yoğunlaşması en büyük faktörlerden biri.”
KANSER VE PAHALI İLAÇ GRUBU
Çelebi, bir diğer sebep olarak özellikle kanser ilaçları ve pahalı ilaç gruplarındaki durumu vurgulayarak, “Bu pahalı ilaç grubunda dönemsel avro kurunun düşük olmasının, yabancı ilaç firmalarının bu ürünleri Türkiye’ye getirmek istememelerine yol açtığını belirtti. Yabancı firmalar, Türkiye’deki fiyatların ucuz olmasının kendi ülkelerindeki rekabetlerini olumsuz etkilediğini düşünüyorlar. Bu durum, ilaç firmalarının Türkiye pazarından uzaklaşmasına neden oluyor.” dedi.
ŞİKAYET VAR, GERİ BİLDİRİM YOK
Çelebi, avro kurundaki gerilik, zam beklentisi ve kamu kurum iskontosunun düzensizliğinin sorunun altındaki üç ana parametre olduğunu ifade ederek, “Fiyat belirleme konusunda yeni modellerin tartışılması, piyasayı rahatlatabilir. Burada ciddi bir değişikliğe ihtiyaç olduğunu söyleyebilirim. Fiyat politikalarının ve tedarik noktalarının güncellenmesiyle bu sorunların çözülebileceğini düşünüyorum. Depoların ‘ilaç yok’ demesiyle ilgili son iki yılda zam döneminde kaybolan ilaçların çok belirgin hale geldiğini vurguladı. Bu ilaçların tespiti için Sağlık Müdürlüğü’ne yazılı başvuru yaptıklarını, ‘Bu ilaçlarla mücadele edilsin’ talebinde bulunduklarını belirtti.
İLAÇ TAKİP SİSTEMİ ECZACILARA YENİDEN AÇ
