Semih ERSÖZLER/ANTALYA, (Antalya Olay) – Anayasa Mahkemesi Başkanı Kadir Özkaya, “Bölgesel düzeyde anayasa yargısı alanında kalıcı bir diyalog ve dayanışma mekanizması tesis edilecek. Avrupa anayasa yargısı alanındaki çok taraflı iş birliklerine benzer şekilde ve onlarla uyum içinde Balkanlara özgü bir anayasal dayanışma modeli ortaya çıkacak” şeklinde açıklamalarda bulundu.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi’nin ev sahipliğinde gerçekleştirilen ‘İnsan Haklarının Standardizasyonu ve Anayasa Yargısının Rolü’ konulu Balkan Anayasa Mahkemeleri Forumu 3’üncü Konferansı başladı. Antalya Eğitim ve Sosyal Tesisi’nde düzenlenen bu önemli etkinliğe; Anayasa Mahkemesi Başkanı Kadir Özkaya, Adalet Bakan Yardımcısı Niyazi Acar, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Muhsin Şentürk, Danıştay Başsavcısı Cevdet Erkan, Bulgaristan Anayasa Mahkemesi Başkanı Pavlina Panova, Arnavutluk Anayasa Mahkemesi Üyesi Sonila Bejtja gibi önde gelen isimler ile Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi yargıçları ve Antalya Valisi Hulusi Şahin katıldı.
‘İnsan Hakları Toplumların Ortak Vicdanı’
Toplantının açılışında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın foruma gönderdiği mesaj okundu. Açılış konuşmasını gerçekleştiren Anayasa Mahkemesi Başkanı Kadir Özkaya, insan haklarının toplumların ortak vicdanı olduğunu vurgulayarak, “Anayasa yargısının asli görevi, temel hak ve özgürlükleri güvence altına almak ve egemenlik yetkisinin kullanımını demokratik ilkeler çerçevesinde belirlemektir. Anayasa mahkemeleri, yalnızca hukuku uygulamakla kalmayıp, aynı zamanda toplumsal barış ve adalet idealini yaşatan kurumlar olarak da büyük bir sorumluluk taşımaktadır” dedi.
Özkaya, Türkiye’nin temel hak ve özgürlüklere ilişkin evrensel ilke ve standartları içselleştirdiğini belirtti. “Küreselleşen dünyada, anayasa yargısı yalnızca ulusal sınırlarla sınırlı kalmamakta, evrensel hukuk normları ve uluslararası yargı içtihatları ile şekillenmektedir. Farklı ülkelerin anayasa mahkemeleri arasındaki iş birliği, hukukun üstünlüğünü güçlendirmek ve bireysel hakları daha etkili korumak adına büyük bir önem taşımaktadır” ifadelerini kullandı.
‘Balkan Ülkeleri Arasında Anayasal Diyalog Güçleniyor’
İnsan haklarını korumanın insanlığın ortak vicdanına verilen bir söz olduğunu dile getiren Özkaya, “Forum, Balkan ülkeleri arasında anayasal diyaloğun güçlenmesi ve ortak anayasal değerlerin geliştirilmesi açısından önemli bir dönüm noktası olacaktır. Bu alanda atılacak yeni somut adımlar, Balkan ülkelerinin yalnızca ortak anayasal sorunları tartışmalarına değil, aynı zamanda hukukun üstünlüğü, insan haklarının korunması ve demokratik standartların yükseltilmesi yönünde ortak ilkeler geliştirmelerine de olanak sağlayacaktır” şeklinde konuştu.
‘Halka Yakın Olmak Zorundayız’
Balkan Anayasa Mahkemeleri Forumu’nun giderek daha önemli hale geldiğini belirten Arnavutluk Anayasa Mahkemesi Üyesi Sonila Bejtja, “Kamu alanında yapay zeka kullanımının artışı, hak ve sorumlulukları değiştirmekte. Anayasa mahkemeleri bu durumu yaratıcı bir şekilde ele almalıdır. Anayasal yargılama, halka yakın olma ve özgürlükleri düşünme zorunluluğu taşır. Mahkemelerin görevi sadece yargısal değil, aynı zamanda kültürel bir görevdir. Forum, mahkemelerimiz arasında bilgi ve fikir paylaşımı için önemli bir platform sunmaktadır” dedi.
‘Bölgesel Ses Olacağız’
Bulgaristan Anayasa Mahkemesi Başkanı ve Balkan Anayasa Mahkemeleri Forumu Daimi Sekretaryası Pavlina Panova, “Forum başlangıçta sadece bir fikirken, şu anda somut bir platform haline geldi. Avrupa Anayasa Mahkemeleri Konferansı’na gözlemci olarak katılacağız. Yaptıklarımız önemli ama daha fazlasını yapabiliriz. Balkan ülkeleri tarih boyunca çalkantılı dönemlerden geçti, ancak güçlü bir iş birliği içinde olmalıyız. Anayasa mahkemeleri üyeleri arasında güven tesis edilirse, iş birliği de artacaktır. Diyaloğu güçlendirmeye devam edeceğiz ve bölgesel bir ses olacağız” ifadelerini kullandı.
‘Toplumun Vicdanında Adalet Duygusunu Pekiştiriyor’
Hukukun üstünlüğü ilkesinin korunmasının önemi üzerinde duran Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Muhsin Şentürk, “Verilen kararlar yalnızca hukuku uygulamakla kalmıyor, toplumun vicdanında adalet duygusunu pekiştiriyor. Savaşlar, soykırımlar, zorunlu göçler, ekonomik adaletsizlikler ve iklim krizi gibi sorunlar, insan haklarının korunmasını zorlaştırmakta ve küresel düzeyde adalet ile güvenlik
