Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA) – Akdeniz Üniversitesi’nde görevli Doç. Dr. Güray Doğan, Antalya’da deniz seviyesinin yükselme trendine dikkat çekerek, “Son on yılda deniz seviyesi 7,5 santimetre artış göstermiştir” ifadelerini kullandı.
AÜ Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü’nden Doç. Dr. Doğan, son dönemlerde meydana gelen fırtına, hortum ve yangın olaylarına dikkat çekerek, “Köklerinden sökülmüş ağaçlar ve araçların üzerine devrilen ağaçlar gördük. Naylonu yırtılmış ve bir yıl boyunca emek verilmiş seraların sular altında kaldığını gözlemledik. Su dolmuş yollar ve don vurmuş portakallar da bu süreçte tanık olduğumuz olaylar arasında” dedi. Doç. Dr. Doğan, iklim değişiminin insan kaynaklı bir sorun olduğunu belirterek, “İklim değişiminin su kaynakları, tarım ve enerji sistemleri üzerindeki etkilerini değerlendirmemiz gerekiyor” diye ekledi.
YÜZDE 50 DAHA FAZLA SICAKLIK
Karbondioksit emisyonlarının dünya genelinde arttığını söyleyen Doç. Dr. Doğan, “İklim değişikliği hayatımıza ne gibi etkiler getiriyor? Güneş rejiminde dengesizlikler ve karalarla denizler arasındaki sıcaklık farklılıkları, Antalya’da çok hızlı bir şekilde hissediliyor. Bu durum fırtına ve hortum gibi olaylara sebep oluyor. 2023 yılı itibarıyla dünya sıcaklık ortalaması 1,21 santigrat derece artarken, Türkiye’de bu rakam 1,8 santigrat derece olarak kaydedildi. Bu da Türkiye’nin ortalama sıcaklığının dünya ortalamasına göre yüzde 50 daha fazla olduğunu gösteriyor” şeklinde konuştu.
DENİZLERDEKİ ISINMA DA ARTIYOR
Doç. Dr. Güray Doğan, Antalya’daki deniz suyu seviyesinin yükseldiğini vurgulayarak, “Yapılan projeksiyonlara göre her on yılda 7,5 santimlik bir su seviyesi artışı bekleniyor. Bu konuda gerekli ölçüm istasyonları çalışmalarına devam ediyor. Özellikle 1960’lardan günümüze karbondioksit emisyonlarının yıllık artış oranı 0,9 ppm iken, günümüzde bu rakam 2,5 ppm’ye yükselmiş durumda. Bu durum denizlerdeki ısınmanın artmasına ve dolayısıyla denizlerin genişlemesine neden olacak” dedi.
‘MİLLİMETREDEN SANTİMETREYE 10 YILDA GEÇİŞ VAR’
Deniz seviyesindeki yıllık artışın göze çarpan bir değer gibi gözükmediğini belirten Doç. Dr. Doğan, “Yıllık olarak 0,74 millimetre gibi bir değerle karşı karşıyayız. Ancak bu, 10 yıllık süreçte 7,5 santimetreye tekabül ediyor. Bu durum önemli bir artış olarak karşımıza çıkıyor. Milimetreden santimetreye geçiş sürecindeyiz” ifadelerini kullandı.
‘TARIMDA CİDDİ BİR SORUN BİZİ BEKLİYOR’
Şu anda sahillerde ölçülen 7,5 santimetrelik yükselmenin etkisinin henüz görülmediğini, ancak zamanla özellikle Serik bölgesinde etkilerinin hissedileceğini belirten Doç. Dr. Doğan, “Antalya’nın doğu kesimlerinde bu durum daha belirgin hale gelecek. Batı kesimlerinde de benzer etkiler gözlemlenecek. Tarımla uğraşanlar, deniz suyunun kara suyuna karışmasıyla tuzluluk sorunlarıyla karşılaşacaklar” dedi. Ayrıca, deniz suyunun tatlı su kaynaklarıyla karışımında, deniz suyunun yoğunluğunun daha az olduğu için tatlı suyun üzerinde kalacağını sözlerine ekledi.
‘DENİZLER 100 YIL SONRA TEPKİ VERİYOR’
Önümüzdeki yıllarda deniz suyundaki yükselmenin daha da artacağını belirten Doç. Dr. Doğan, “Denizler genellikle 100 yıl kadar sonra küresel ısınmaya tepki veriyor. 1850 yılından itibaren başlayan küresel ısınma sürecinin ardından denizlerdeki ısınmanın artarak devam etmesini beklemek gerekir. Bu durum, buzul erimeleri ve okyanus akıntılarıyla da ilişkilidir” şeklinde uyarıda bulundu.
