Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (Antalya Olay) – Akdeniz’in en büyük deniz kaplumbağası yuvalama alanlarına ev sahipliği yapan Antalya, bu yıl 9 yuvalama kumsalı ile birlikte Lara-Kundu kumsalında toplamda 9 bin 160 yuvadan yarım milyona yakın caretta caretta yavrusunu denizle buluşturdu.
Dünya Doğayı Koruma Birliği’nin (IUCN) tehlike altındaki türler listesinde “kırmızı” (EN) olarak sınıflandırılan caretta caretta deniz kaplumbağalarının en önemli yuvalama alanları, Türkiye’nin Akdeniz kıyılarında yer alıyor. Her yıl binlerce yavru kaplumbağa denizle buluşturuluyor. Deniz kaplumbağalarının korunması ve izlenmesi çalışmaları, Tarım ve Orman Bakanlığı, Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğü 6’ncı Bölge Müdürlüğü’nün liderliğinde, üniversiteler, kamu kuruluşları, sivil toplum kuruluşları, yerel halk, işletmeler ve gönüllülerin iş birliğiyle yürütülüyor.
TOPLAM 10 KUMSALDA
Bu yıl Antalya’daki koruma ve izleme çalışmaları sonucunda yuva ve yavru sayıları şu şekilde belirlendi:
Serik ilçesine bağlı Belek yuvalama kumsalında 3 bin 150 yuva tespit edilirken, bu yuvalardan 141 bin 750 yavru denize ulaştı. Manavgat ilçesi Side-Kızılot kumsalında 2 bin 815 yuvadan 136 bin 906 yavru denizle buluştu. Kumluca ilçesindeki yuvalama kumsalında 1070 yuvadan 44 bin 676 yavru çıkışı gerçekleşti. Alanya ilçesi Demirtaş kumsalında ise 375 yuvadan 30 bin yavru denize gitti. Gazipaşa kumsalında 299 yuvadan 26 bin 400 yavru denizle buluştu. Kaş ilçesi Patara kumsalında 756 yuvadan 20 bin yavru denizle buluşturuldu. Kemer ilçesi Çıralı-Olimpos kumsalında 124 yuva tespit edilirken, 8 bin 783 yavru denize ulaştı. Demre ilçesi Kale kumsalında 171 yuva oluştu ve 6 bin 101 yavru çıkışı kaydedildi. Tekirova’da ise kayda değer bir yuva sayısı tespit edilmedi. Resmi olarak yuvalama kumsalı olarak sınıflandırılmayan Lara-Kundu kumsalında ise yaklaşık 400 yuva belirlendi ve 15 bine yakın yavru denize ulaştı. Genel toplamda 9 bin 160 yuva oluşurken, 429 bin 616 yavru kaplumbağa Akdeniz’e ulaştı.
TÜRKİYE’DE EN FAZLA ANTALYA’DA
Türkiye genelinde belirlenen 22 yumurtlama kumsalından 9’u Antalya sınırları içerisinde yer alıyor. Ülkemizdeki en uzun deniz kaplumbağası yumurtlama kumsalı ise Antalya Belek’te (29,3 kilometre) bulunuyor. Antalya dışındaki 11 yumurtlama kumsalının (Ekincik, Dalyan, Dalaman, Fethiye, Anamur, Göksu, Alata, Kazanlı, Akyatan, Yumurtalık, Samandağ) toplam sahil uzunluğu 110,8 kilometre iken, Antalya’daki 9 yumurtlama kumsalının (Patara, Kale, Kumluca, Çıralı, Tekirova, Belek, Kızılot, Demirtaş, Gazipaşa) toplam uzunluğu 103,4 kilometre olarak kaydedilmiştir.
50 MİLYON YILLIK YAŞAM
Bilimsel araştırmalara göre, deniz kaplumbağalarının yaklaşık 100 milyon yıldır denizlerde yaşam mücadelesi verdiği ve bu türün fosillerinin 150 milyon yıl öncesine kadar uzandığı belirlenmiştir. Deniz ve kıyı ekosistemleri açısından kritik bir öneme sahip olan bu kaplumbağalar, başlıca besin kaynakları olan deniz çayırları ve denizanalarının popülasyon dengesini koruyarak aşırı çoğalmalarını engelliyor. Ancak son 200 yıldır insan faaliyetleri, deniz kaplumbağası türlerinin varlığı için en büyük tehdit haline gelmiştir.
TÜRKİYE’DE İKİ TÜRÜ YUVA YAPIYOR
Dünyada yaşam süren 7 deniz kaplumbağası türünden 5’i Akdeniz’de görülmektedir. Türkiye’de ise yalnızca iki tür, caretta caretta (iribaş deniz kaplumbağası) ve chelonia mydas (yeşil deniz kaplumbağası) bulunmaktadır. Ortalama 100-120 yıl yaşayan deniz kaplumbağalarının erkek bireyleri, deniz dışına hiç çıkmıyor. Dişiler, yalnızca yumurta bırakmak için kumsala çıkarak ortalama 100-150 yumurta bırakabiliyor. Denize ulaşan 1000 yavru kaplumbağadan yalnızca 2 veya 3’ü erişkinliğe ulaşabiliyor. (Antalya Olay)
