TÜİK, 2025 yılına dair gelir dağılımı verilerini paylaştı. Açıklanan istatistiklere göre, Türkiye’deki en yüksek eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine sahip yüzde 20’lik grubun toplam gelirden aldığı pay, bir önceki yıla kıyasla 0,1 puan azalarak yüzde 48 seviyesine geriledi. Öte yandan, en düşük gelir grubundaki yüzde 20’lik kesimin aldığı pay ise 0,1 puan artışla yüzde 6,4’e yükseldi.
GİNİ KATSAYISI 0,410 DÜZEYİNDE
Gelir dağılımı eşitsizliğini ölçen Gini katsayısı, sıfıra yaklaştıkça eşitliği, 1’e yaklaştıkça ise bozulmayı ifade ediyor. Son araştırma sonuçlarına göre Gini katsayısı, bir önceki yıla göre 0,003 puan azalarak 0,410 seviyesine ulaştı. Tüm sosyal transferler hariç tutulduğunda bu oran 0,473, emekli ve dul yetim maaşları dahil diğer tüm sosyal transfer gelirleri hariç tutulduğunda ise 0,420 olarak hesaplandı. Brüt gelir üzerinden hesaplanan Gini katsayısı ise 0,422 oldu.
Toplumun en yüksek gelir elde eden yüzde 20’sinin gelir payının, en düşük gelir elde eden yüzde 20’sinin gelir payına oranı (P80/P20) 0,2 puan azalarak 7,5 olurken, gelirden en yüksek pay alan yüzde 10’un elde ettiği gelirin en az pay alan yüzde 10’un gelirine oranı (P90/P10) ise 0,4 puan azalarak 12,9 seviyesine geriledi.
YILLIK ORTALAMA HANEHALKI KULLANILABİLİR GELİRİ
Türkiye’de yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri, bir önceki yıla oranla yüzde 76,7 artarak 662 bin 414 TL olarak belirlendi.
YILLIK ORTALAMA EŞDEĞER HANEHALKI KULLANILABİLİR FERT GELİRİ
Yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri ise bir önceki yıla göre yüzde 77,3 artış göstererek 332 bin 882 TL’ye ulaştı. Tek kişilik hanehalklarının yıllık ortalama geliri, geçen yıla göre 194 bin 166 TL artarak 418 bin 25 TL olurken, birden fazla kişiden oluşan hanehalklarının geliri 386 bin 713 TL, çekirdek aileden oluşan hanehalklarının geliri ise 338 bin 164 TL olarak kaydedildi. En düşük yıllık ortalama eşdeğer kullanılabilir hanehalkı fert geliri, 264 bin 413 TL ile en az bir çekirdek aile ve diğer kişilerden oluşan hanehalklarına ait oldu.
TOPLAM GELİRDEN EN YÜKSEK PAYI MAAŞ VE ÜCRET GELİRİ ALDI
Toplam gelir içinde en büyük payı, yüzde 49,7 ile bir önceki yıla göre 0,9 puan artan maaş ve ücret geliri aldı. İkinci sırada yüzde 18,3 ile müteşebbis geliri, üçüncü sırada ise yüzde 18,2 ile sosyal transfer geliri yer aldı. Tarım gelirinin müteşebbis geliri içindeki payı yüzde 15,6 olurken, emekli ve dul-yetim aylıklarının sosyal transferler içindeki payı ise yüzde 89,3 seviyesine ulaştı.
EN YÜKSEK YILLIK ORTALAMA ESAS İŞ GELİRİ YÜKSEKÖĞRETİM MEZUNLARINDAN
Eğitim durumuna göre yıllık ortalama esas iş gelirleri, yükseköğretim mezunlarında 566 bin 839 TL, lise ve dengi okul mezunlarında 376 bin 932 TL, lise altı eğitimlilerde 290 bin 323 TL, bir okul bitirmeyenlerde ise 183 bin 900 TL olarak hesaplandı. Geçen yıla göre en yüksek artış yüzde 83 ile yükseköğretim mezunlarında, en düşük artış ise yüzde 56,7 ile lise ve dengi okul mezunlarında gerçekleştirildi.
YILLIK ORTALAMA ESAS İŞ GELİRİNDE EN YÜKSEK ARTIŞ İNŞAAT SEKTÖRÜNDE
Esas iş gelirleri sektörel bazda incelendiğinde, en yüksek yıllık ortalama gelir 426 bin 45 TL ile hizmet sektöründe, en düşük yıllık ortalama gelir ise 237 bin 461 TL ile tarım sektöründe tespit edildi. Bir önceki yıla göre yıllık ortalama esas iş gelirinde en yüksek artış, yüzde 79 ile inşaat sektöründe gözlemlenirken, bunu yüzde 75,8 ile hizmet sektörü takip etti. Sanayi sektöründe artış yüzde 70,1, tarım sektöründe ise yüzde 54,4 olarak kaydedildi.
EN YÜKSEK YILLIK ORTALAMA ESAS İŞ GELİRİ İŞVERENLERDE
İş durumuna göre yıllık ortalama esas iş gelirleri işverenlerde 1 milyon 204 bin 791 TL, ücretli maaşlılarda 379 bin 47 TL, kendi hesabına çalışanlarda 348 bin 45 TL ve yevmiyelilerde 186 bin 682 TL olarak hesaplandı. Geçen yıla göre en yüksek artış yüzde 80,7 ile ücretli ve maaşlı çalışanlarda, en düşük artış ise yüzde 49,7 ile işverenlerde görüldü.
EN DÜŞÜK GELİR TRB2 BÖLGESİNDE GERÇEKLEŞTİ
2025 yılı itibarıyla Türkiye’de yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri 332 bin 882 TL olarak belirlenirken, en yüksek gelir TR51 (Ankara) bölgesinde 449 bin 618 TL ile tespit edildi. Bu bölgeyi, 434 bin 929 TL ile TR10 (İstanbul) ve 405 bin 896 TL ile TR31 (İzmir) bölgeleri izledi. En düşük yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri ise 172 bin 552 TL ile TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) bölgesinde gerçekleşti.
GELİR EŞİTSİZLİĞİ EN FAZLA TR71 BÖLGESİNDE GÖRÜLDÜ
Son veriler, Türkiye’de P80/P20 oranının 7,5 olduğunu gösteriyor. Bu değerin en düşük olduğu bölgeler ise 4,6 ile TRB1 (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli) ve TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) bölgeleri. Bu bölgeleri 4,9 ile TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın) ve TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) izliyor. P80/P20 oranının en yüksek olduğu bölgeler ise 8,5 ile TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir), 8,3 ile TR61 (Antalya, Isparta, Burdur) ve 8,1 ile TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) olarak kaydedildi.
Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine göre sıralı yüzde 10’luk gruplar arasında, geçen yıla göre geçişler incelendiğinde, bir önceki yılda ilk yüzde 10’luk grupta yer alan fertlerin 2025 yılında yüzde 58,9’unun, son yüzde 10’luk gruptakilerin ise yüzde 68,1’inin gelir grubunun değişmediği gözlemlendi. Ayrıca, 2024 yılında ilk yüzde 10’luk grupta bulunan fertlerin yüzde 19,8’i 2025 yılında birden fazla gelir grubuna yükseldi. Son yüzde 10’luk gr
