ANTALYA, (Antalya Olay) – Kış mevsiminin yaklaşmasıyla birlikte doğalgaz faturaları, ailelerin bütçelerinde önemli bir yer tutmaya başladı. Kota aşımlarında doğalgaz birim fiyatlarındaki devlet destekli sübvansiyonların kaldırılacağına dair çıkan iddialar, ısınma sezonu öncesinde büyük bir kaygı yarattı.
TMMOB Makina Mühendisleri Odası (MMO) Antalya Şube Başkanı Prof. Dr. İbrahim Atmaca, ısınmanın su ve gıda gibi temel bir yaşam hakkı olduğunu vurguladı. Atmaca, “Böyle bir uygulama, vatandaşlar için dolaylı bir zam anlamına gelecektir. Isınma, yaşam hakkıdır ve enerji politikalarında yurttaşların yaşam koşullarını korumak sosyal devlet anlayışının önemli bir parçasıdır” ifadelerini kullandı.
‘TASARRUFU TEŞVİK ETMEK İÇİN CEZALANDIRMADAN KAÇINILMALI’
Doğalgaz ve diğer enerji kaynaklarında yapılacak zamlar veya sübvansiyonların kaldırılmasının hane bütçeleri üzerinde doğrudan etkisi olacağını belirten Atmaca, “Isınmanın bir lüks değil, yaşam hakkı olduğu unutulmamalıdır. Tasarrufu teşvik etmenin yolu, cezalandırıcı kota uygulamaları değil, enerji verimliliğini artırıcı mekanizmalardan geçmelidir. Kota baskısıyla ısınmadan feragat etmek, yaşam ve çalışma koşullarını olumsuz etkileyecektir. Enerji kullanımını kısıtlamak yerine mevcut sistemlerin verimliliğini artırmak daha kalıcı ve adil bir çözüm olacaktır” dedi.
‘KOTA UYGULAMASI ADALET SAĞLAMAZ’
Atmaca, konut yapısı, kullanım biçimi, iklim koşulları, bina yaşı ve yalıtım seviyesi gibi pek çok faktörün doğalgaz tüketimini etkilediğini anlatarak, “Her bölge, bina veya iklim kuşağı için adil bir üst sınır belirlemek neredeyse imkânsızdır. Elektrikteki kota uygulamaları nedeniyle sıcak iklimlerdeki vatandaşların mağduriyet yaşadığı gözlemlenmiştir. Doğalgazda da benzer bir adaletsizlik kaçınılmaz olacaktır” şeklinde konuştu. Ayrıca, şehirler arasında doğalgaz birim fiyatlarının zaten farklılık gösterdiğine dikkat çekti.
ENERJİDE TASARRUF, DÖNÜŞÜM İLE MÜMKÜNDÜR
TÜİK’in 2022 verilerine göre, hanelerdeki nihai enerji tüketiminin yüzde 65,3’ünün alan ısıtma amaçlı olduğunu ve Türkiye’deki bina stokunun yalnızca yaklaşık yüzde 20’sinin tam ısı yalıtımına sahip olduğunu ifade eden Atmaca, “Bu durum, konutlarda yeterli ısı yalıtımının bulunmamasının ve ısınmaya yönelik yüksek enerji payının tasarrufun ancak yapısal iyileştirmelerle sağlanabileceğini ortaya koyuyor. Enerji verimliliği, cezalandırma yerine dönüşümü hedefleyen politikalarla sağlanmalıdır. Bu çerçevede, binalarda ısı yalıtımı seferberliği başlatılmalı, özellikle düşük gelirli haneler için destek mekanizmaları oluşturulmalıdır. Verimli ısıtma sistemleri ve termostatik vana veya oda termostatları gibi akıllı kontrol ekipmanlarının kullanımını teşvik edecek düşük faizli kredi ve hibe sistemleri devreye alınmalıdır. Kamu binalarında örnek teşkil edecek enerji yönetimi uygulamaları hızla yaygınlaştırılmalıdır. Ayrıca, vatandaşların bilinçli tüketim davranışını destekleyecek bilgilendirme ve farkındalık kampanyaları yürütülmelidir” önerisinde bulundu.
‘SOSYAL ADALET VE SÜRDÜRÜLEBİLİR ENERJİ POLİTİKALARI BİR ARADA OLMALIDIR’
Enerjiye erişimin bir hak, verimliliğin ise sorumluluk olduğunu belirten MMO Antalya Şube Başkanı Atmaca, “Bu dengeyi korumanın yolu, yurttaşın temel ihtiyaçlarını gözeten, adil ve sürdürülebilir politikalar üretmektir. Ülkemizin enerji geleceği, kısıtlamalarla değil; adalet, verimlilik ve yerli teknoloji eksenli bir dönüşümle şekillenmelidir. Sosyal refahı koruyan, çevreyi gözeten ve enerji bağımsızlığına katkı sunan her adım, ülkemizin ortak yararınadır ve her bireyin sorumluluğudur” diye konuştu.
