TÜİK, 2024 yılına dair Kültür Ekonomisi ve Kültürel İstihdam İstatistiklerini açıkladı. Verilere göre, 2024 yılında kültür harcamaları, 2023 yılına oranla yüzde 83,3 artış göstererek 408 milyar 339 milyon 432 bin TL seviyesine ulaştı. Kültür harcamalarının gayrisafi yurt içi hasılaya oranı ise 2024 yılında yüzde 0,9 olarak belirlenmiştir.
GENEL DEVLET KÜLTÜR HARCAMALARI YÜZDE 76,1 ARTTI
Genel devlet harcamalarının toplam kültür harcamaları içindeki payı 2024 yılında yüzde 49,1 olarak kaydedildi. Genel devlet kültür harcamaları, 2024’te önceki yıla göre yüzde 76,1 artarak 200 milyar 369 milyon 171 bin TL düzeyine ulaştı. Bu harcamaların yüzde 67,8’i merkezi devlet bütçesinden gerçekleştirildi. Genel devlet kültür harcamalarında en yüksek pay, yüzde 17,7 ile kültürel miras alanında yer aldı.
HANEHALKI KÜLTÜR HARCAMASI YÜZDE 91,5 ARTTI
Hanehalklarının kültür harcamaları, 2024 yılında bir önceki yıla göre yüzde 91,5 artış göstererek 203 milyar 807 milyon 948 bin TL oldu. Bu harcamaların içinde bilgi işleme ekipmanları yüzde 25, kültürel hizmetler yüzde 24,3 ve kitaplar yüzde 18,1 paya sahip oldu. Kültürel sektörlerde faaliyet gösteren girişimlerin faktör maliyetiyle katma değeri, 2024 yılında 2023 yılına göre yüzde 73,9 artarak 188 milyar 547 milyon 288 bin TL seviyesine ulaştı. Katma değerin yüzde 20,7’si kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması, yüzde 13,1’i sinema filmi, video ve televizyon programları yapımcılığı ile ses kaydı ve müzik yayımlama faaliyetleri tarafından üretildi. Kültürel mal ihracatı, 2024’te bir önceki yıla göre yüzde 8,1 artarak 9 milyar 876 milyon 466 bin dolar olurken, kültürel mal ithalatı ise yüzde 166 artarak 7 milyar 336 milyon 440 bin dolara yükseldi. Kültürel mal ihracatının toplam mal ihracatı içindeki payı 2024 yılında yüzde 4,2, ithalatının ise yüzde 2,3 olarak hesaplandı. Kültürel alanlar arasında en fazla ihracat ve ithalat yapılan alan el sanatları olarak belirlendi.
KÜLTÜREL İSTİHDAM YÜZDE 6,5 ARTTI
Kültürel istihdam, 2024 yılı itibarıyla bir önceki yıla göre yüzde 6,5 artış göstererek 957 bin kişiye ulaştı. Kültürel istihdamın toplam istihdam içindeki payı ise yüzde 2,9 olarak kaydedildi. Kültürel istihdamda bulunanların yüzde 52,2’sini erkekler, yüzde 47,8’ini kadınlar oluşturdu. Kültürel istihdamdaki bireylerin yüzde 45,4’ü yükseköğretim mezunuyken, yüzde 30,5’i lise altı eğitimlilerden ve yüzde 24,1’i lise ve dengi meslek okulu mezunlarından oluşmaktadır. Kültürel istihdamın yüzde 79,9’unu kültürel meslek alanlarında, yüzde 20,1’ini ise kültürel olmayan meslek alanlarında çalışanlar oluşturdu. Kültürel istihdamda bulunanların yüzde 32,6’sını el sanatları çalışanları, yüzde 19,2’sini mimarlar, planlamacılar, harita mühendisleri ve tasarımcılar, yüzde 8,2’sini ise yazarlar, gazeteciler ve dil bilimciler oluşturdu. Kadın istihdam oranının en düşük olduğu kültürel meslek alanı, yüzde 28,2 ile sanat, kültür ve mutfak ile ilgili yardımcı profesyonel meslek mensupları olarak belirlenirken, kadın istihdam oranının en yüksek olduğu alan ise yüzde 77,7 ile diğer dil öğretmenleri oldu.
